تصمیمِ اهدا و رضایتی امیدبخش / 61؛ عددی مقدس

61؛ عدد مقدسی است شامل هشت عضو و 53 نسج که یک بیمار مرگ مغزی می تواند اهدا کند و از مرگ یا نقص عضو چند بیمار نیازمند عضو جلوگیری کند؛ بنابراین رضایت برای اهدای عضو که آن را «رضایت امیدبخش» می خوانیم، می تواند حیاتی دوباره در رگ های بیماران نیازمند پیوند عضو جاری کند و جانی دوباره به آنها ببخشد…

به گزارش وایکو، 31 اردیبهشت ماه در تقویم رسمی کشور روز ملی اهدای عضو نام گذاری شده و طی یک هفته در کشور ضمن گرامی داشت نام اهداکنندگان عضو، تلاش می شود در زمینه ترویج فرهنگ اهدای عضو و نجات جان بیماران در لیست انتظار پیوند، اقدام شود؛ این در شرایطی است که بیش از 25 هزار نفر در لیست انتظار پیوند عضو کشور قرار دارند و از طرفی دیگر هم سالانه تا 8 هزار عضو سالم قابل اهدا از بیماران مرگ مغزی در کشور به خاک سپرده می شوند…

 آمار و ارقام میزان مرگ مغزی از یک سو و تعداد خانواده هایی که به اهدای عضو عزیزشان رضایت می دهند از سوی دیگر، بیانگر آن است که فرهنگ اهدای عضو آن چنان که انتظار می رود میان مردم نهادینه نشده و به عبارتی تصور درستی از «مرگ مغزی» در عموم جامعه نیست؛ به طوری که بر اساس آمارهای ارایه شده از سوی «انجمن اهدای عضو ایرانیان» سالانه 3هزار نفر از بیماران نیازمند عضو کشورمان به دلیل نبود عضو پیوندی جان خود را از دست می دهند؛ به عبارت ساده تر روزانه هفت تا 10 نفر؛ این در شرایطی است که به گواه آمار متاسفانه سالانه پنج تا هشت هزار ایرانی هم بر اثر ضربه به سر که اغلب هم ناشی از تصادفات است، دچار مرگ مغزی می شوند…

رضایت برای اهدای عضو که آن را «رضایت امیدبخش» می خوانیم، می تواند حیاتی دوباره در رگ های بیماران نیازمند پیوند عضو جاری کند و جانی دوباره به آنها ببخشد. به بهانه روز ملی اهدای عضو، چالش های اهدا و پیوند عضو در کشور و همچنین مسیر سخت فرهنگسازی در این عرصه را با دکتر کتایون نجفی زاده، مدیرعامل انجمن اهدای عضو ایرانیان، به گفت وگو نشسته ایم که در پی می خوانید:

دکتر کتایون نجفی زاده – مدیرعامل انجمن اهدای عضو ایران با حضور در استودیو خبر وایکو درباره «روز ملی اهدای عضو» اظهار کرد: 31 اردیبهشت، روز اهدای عضو است؛ روزی که فتوای امام خمینی (ره) مبنی بر مجاز بودن اهدای عضو از افراد مرگ مغزی صادر شد؛ به طوری که حدود دو هفته پیش از رحلت امام خمینی (ره) و پس از توضیحات دکتر ایرج فاضل که به نام پدر پیوند اعضاء در ایران شناخته می شود، فتوای اهدای عضو از سوی امام راحل صادر شد.   

وی ادامه داد: به دلیل اینکه 31 اردیبهشت ماه به عنوان «روز ملی اهدای عضو» در تقویم ثبت شده، جشنی در این روز و هفته منتهی با آن در سراسر کشور با دو هدف تقدیر از خانوده هایی که تا کنون اهدای عضو داشته اند و همچنین بزرگداشت و فرهنگ سازی در زمینه اهدای عضو برگزار می شود.

ایران؛ دیار نفس

عضو هیات مدیره «انجمن بین المللی اهدای عضو»  با بیان اینکه «انجمن اهدای عضو ایرانیان» رسالت های متعددی برعهده دارد، خاطرنشان کرد: یکی از مهم ترین رسالت های انجمن اهدای عضو ایرانیان، فرهنگ سازی در زمینه اهدای عضو است. این انجمن با 24 شعبه در سراسر کشور و  واحدهای اهدای عضو  به برنامه های فرهنگی بسیاری طی هفته اهدای عضو می پردازد. این برنامه ها در راستای اطلاع رسانی درباره اهدای عضو و مرگ مغزی است؛ منظور این است چگونه فردی که دچار مرگ مغزی شده با اهدای عضو می تواند نجات بخش زندگی دیگران باشد.

نجفی زاده با بیان اینکه انجمن اهدای عضو ایرانیان، پویش ملی «ایران دیار نفس» را برگزار می کند، افزود: شهرداری تهران و سایر شهرها، صداوسیما، وزارت ارشاد، هنرمندان، ورزشکاران، رسانه ها  و روحانیون همواره برای برگزاری این پویش  به کمک انجمن اهدای عضو ایرانیان آمده اند و به مردم برای اهدای عضو اطلاع رسانی کرده اند. همچنین هر ساله جشن «نفس» در روز ملی اهدای عضو برگزار می شود که این جشن در واقع به منظور قدرانی از خانواده های اهداکننده است که به بیماران نیازمند، نفس و زندگی بخشیده اند.  

دکتر کتایون نجفی زاده – مدیرعامل انجمن اهدای عضو ایران

وی ادامه داد: خانواده های اهدا کننده، بیماران نیازمند پیوند و خانواده بیماران پیوند شده به جشن نفس دعوت می شوند؛ بدون آنکه کسی بداند عضو کدام فرد در بدن کدام بیمار است. همچنین مسوولان، هنرمندان، ورزشکاران و تیم های اهدای عضو در جشن نفس حضور دارند. پدیده شگفت انگیز و قله علم پزشکی یعنی اینکه چگونه یک بیمار نیازمند پیوند، به زندگی بازمی گردد و در دیدرس همگان قرار می گیرد. شاید بتوان گفت روح اهداکنندگان سبب می شود این مراسم به بهترین شکل ممکن برگزار شود.

سالانه تا 8هزار مرگ مغزی در کشور

مدیرعامل انجمن اهدای عضو ایرانیان درباره وضعیت اهدای عضو در کشور گفت: تصادفات جاده ای و وقوع حوادثی که در  آن ضربه به سر خیلی بالا است، در کشور زیاد است و متاسفانه به همین دلیل میزان مرگ مغزی در کشور زیاد است. بیش از 5 هزار تا 8 هزار مرگ مغزی سالانه در کشور اتفاق می افتد که از این تعداد، نصف آنها قابلیت اهدا دارند؛ یعنی حداقل 3هزار تا 4هزار مرگ مغزی با اعضای مناسب و سالم در سال وجود دارد.

عضو هیات مدیره انجمن بین المللی اهدای عضو با اشاره به بازدیدش از مرکز اهدای عضو آمریکا، افزود: متاسفانه در این کشورها آزمایش هپاتیت و HIV اغلب افراد مرگ مغزی مثبت است؛ بررسی ها بیانگر این است برخورد گلوله، زدوخورد و تزریق مواد مخدر به عنوان عوامل مرگ مغزی در ایالات متحده به حساب می آیند؛ در نتیجه اعضای پیوندی سالم و پاک نبودند و قابلیت اهدای پایینی داشتند. این درحالی است که ما متاسفانه جوان 18 – 19 ساله را در اثر تصادف رانندگی از دست می دهیم؛ افرادی که مشکلی ندارند و اعضای سالمی دارند. متاسفانه بسیاری از افرادی که دچار مرگ مغزی می شوند و باز هم متاسفانه به دلیل عدم فرهنگسازی صحیح و عدم اطلاع از مرگ مغزی، اغلب این بیماران اعضای خود را به زیر خاک می برند.

نجفی زاده ادامه داد: اگرچه میزان آمار مرگ مغزی کشور بسیار ناراحت کننده است اما باید بگوییم بسیار حیف است که یک فرد که دچار مرگ مغزی شده و  اعضای سالم دارد، اعضایش به خاک سپرده شود؛ این در حالی است که اعضای سالم یک فرد دچار مرگ مغزی می تواند نجات بخش زندگی دیگران باشد.

مرگ روزانه 10 بیمار ایرانی نیازمند عضو پیوندی

وی درباره لیست انتظار پیوند در کشور به وایکو، گفت: بررسی ها در پیش از دوران کرونا حاکی از آن است که روزانه 7 تا 10 بیمار نیازمند عضو در کشور که در لیست انتظار پیوند قرار دارند، به دلیل نرسیدن عضو پیوندی فوت می کنند. این آمار در ایالات متحده با توجه به اینکه جمعیت آنجا حدود 4 برابر جمعیت کشور است به طوری است که مرگ روزانه 22 بیمار نیازمند پیوند را تجربه می کنند و این درحالیست که مرگ مغزی مناسب اهدای عضو در ایالات متحده وجود ندارد.  

نجفی زاده درباره ضرورت پیوند عضو برای بیماران نیازمند گفت: اگر در نظر داریم برای بیماران نیازمند پیوند کاری انجام دهیم باید هرچه سریع تر اقدام کنیم، چرا که هر دو سه ساعتی که می گذرد یک نفر از بیماران نیازمند پیوند را از دست می دهیم.  

مدیرعامل انجمن اهدای عضو ایرانیان با اشاره به آمار فوت روزانه 7 تا 10 بیمار نیازمند عضو در کشور گفت: در مجموع سالانه حدود 3 هزار بیمار نیازمند پیوند عضو به دلیل نرسیدن عضو پیوندی جان خود را از دست می دهند. این در حالی است که سالانه حدود 4 هزار مرگ مغزی با اعضای سالم داریم اما فقط حدود یک هزار نفر از این تعداد اهدای عضو انجام می دهند.  

8عضو قابل اهدا از هر مرگ مغزی

وی با بیان اینکه هر مرگ مغزی، هشت عضو قابل اهدا دارد، افزود: فرض کنیم خانواده فرد مرگ مغزی شده نسبت به اهدای اعضا دیر رضایت داده و سموم مغز باعث شده که اعضا کیفیت را از دست دهند و دیگر قابل اهدا نباشد؛ در چنینی شرایطی، فقط سه تا چهار عضو قابل اهدا است. از میان افراد مرگ مغزی در کشور اگر سالانه حداقل 2هزار خانواده به اهدای عضو رضایت دهند و حداقل سه عضو قابل اهدا نیز داشته باشند، می توان تعداد بسیاری از بیماران نیازمند عضو را نجات داد. این درحالیست که سالانه حدود 6 تا 8هزار عضو سالم انسانی قابل اهدا از بیماران مرگز مغزی زیر خاک می رود. در حالی که در طرف مقابل سه هزار نفر در سال به دلیل نرسیدن عضو پیوندی جان خود را از دست می دهند.  عقل سلیم می گوید هر کشوری از سرمایه خود استفاده کند و بیماران نیازمند را پیوند کند.

محرومیت از امکانات پیوند مناسب در اکثر نقاط جهان

نجفی زاده با بیان اینکه عضو هیات مدیره «انجمن بین المللی اهدای عضو» هستم، ادامه داد: انجمن بین المللی اهدای عضو در کانادا مستقر است و مسوول گروه ارتقاء اهدای عضو در دنیا هستم. متاسفانه مشکل اهدای عضو توسط خانواده افراد مرگ مغزی در اغلب نقاط دنیا وجود دارد. پیش از کرونا، افت اهدای عضو پیوندی در دنیا وجود نداشت و به همین دلیل سال 2019 به عنوان یک مرجع برای ارزیابی اهدای پیوند در نظر گرفته می شود.   جمعیت سال 2019 دنیا معادل 7.5 میلیارد نفر بود که از این تعداد، فقط 500 میلیون نفر از امکانات اهدا و پیوند کافی برخوردار هستند. به عبارت دیگر می توان گفت 7 میلیارد نفر از امکانات کافی برخوردار نیستند. حدود یک و نیم میلیارد نفر از مردم جهان نیز مانند اکثر کشورهای آفریقایی، امکانات پیوند ندارند.  

عضو هیات مدیره انجمن بین المللی اهدای عضو افزود: اگرچه 5.5 میلیارد نفر از ساکنان کره زمین از امکانات پیوند عضو برخوردار هستند اما میزان اهدای عضو بسیار پایین است. تمام تلاش ها باید به نحوی باشد که تمام کشورهای دنیا از سرمایه ملی خود استفاده کنند.    

ضرورت ایجاد فرهنگسازی در زمینه اهدای عضو

وی با بیان اینکه متاسفانه مرگ مغزی یک پدیده تکرارشونده است، افزود: پرسش «چرا 2 هزار نفر از افراد مرگ مغزی، اهدای عضو انجام نمی دهند؟» را مطرح می کنم. در پاسخ به این پرسش باید گفت مهم ترین مانع، مانع فرهنگی است و مساله دوم، مساله فعالیت واحدهای فراهم آوری اعضا است.

مرگ مغزی چیست؟

مسوول گروه ارتقاء اهدای عضو انجمن بین المللی اهدای عضو درباره فرهنگسازی اهدای عضو گفت: اهدای عضو با رضایت خانواده یک فرد مرگ مغزی انجام می شود؛ منظور از مرگ مغزی این است که خانواده باید درباره مرگ مغزی اطلاع کامل داشته باشند.  خانواده مرگ مغزی نمی داند که می تواند فرد مرده ای وجود داشته باشد که قلب او به واسطه دستگاه ها و مراقبت های بسیار شدید برای چند روز تپش کند. شرایطی را در نظر بگیرید که عضو یک خانواده دچار مرگ مغزی شده و در لحظه حادثه باید مرگ مغزی را برای آنها توضیح دهیم. به طور قطع در چنین شرایطی نمی تواند این موضوع را باور کند. پیش از وقوع حادثه، مردم باید با مرگ مغزی و اهدای عضو آشنا باشند و آشنایی مردم در گرو فرهنگ سازی است.  

وی با بیان اینکه مردم با «مرگ مغزی» آشنا نیستند، اظهار کرد: مردم باید بدانند مرگ مغزی یعنی مرده ای که قلبش می زند؛ 99 درصد افراد به علت ایست قلبی فوت می کنند و  فقط یک درصد افراد با مرگ مغزی جان خود را از دست می دهند؛ مرگ مغزی در جامعه کمتر دیده می شود؛ منظور این است یک فرد مرگ مغزی باید در آی سی یو باشد و تنفس مصنوعی با دستگاه برقرار است؛ به همین دلیل مردم یک فرد مرگ مغزی را در جامعه ندیده اند. این در حالی است که ایست قلبی را دیده اند و با آن آشنا هستند؛ با توجه به این شرایط می توان گفت مردم، مرگ مغزی را معمولا نمی شناسند. بنابراین با توجه به میزان آگاهی مردم نسبت به مرگ مغزی باید فرهنگسازی صورت گیرد.  

نجفی زاده درباره فرهنگ سازی در جامعه گفت: پرسش «مسیول فرهنگسازی در زمینه مرگ مغزی و اهدای عضو چه کسانی هستند؟ آیا پزشکان باید فرهنگ سازی کنند؟» را مطرح می کنم. پزشک، ارگان فرهنگ ساز نیست؛ ارگان های فرهنگ ساز نقش اساسی دارند و می دانند مساله علمی را چگونه برای مردم تشریح کنند که قابل درک باشد. فرهنگ سازی باید به نحوی باشد که اطلاعات غلط در اختیار مردم قرار نگیرد؛ به طور مثال در یک سریال یا فیلم تلویزیونی عنوان می شود که یک مرگ مغزی، زنده شده است! با ارایه این اطلاعات نادرست تمام فرهنگ سازی های صورت گرفته زیر سوال می رود؛ چرا که بازگشت به زندگی برای فرد مرگ مغزی به هیچ وجه وجود ندارد.  

مدیرعامل انجمن اهدای عضو ایرانیان با بیان اینکه بسیاری از کشورهای غربی در زمینه اهدای عضو به خوبی عمل کرده اند، افزود: به عنوان مثال اسپانیا در زمینه اهدای عضو به خوبی عمل کرده است؛ همانطور که بسیاری از مردم این کشور نسبت به فوتبال آگاهی دارند، نسبت به عمل پیوند عضو نیز آگاه هستند.  

روند تایید مرگ مغزی

ارایه اطلاعات غلط از مرگ مغزی، جنایت است

عضو هیات مدیره انجمن بین المللی اهدای عضو درباره روند صدور تاییدیه مرگ مغزی گفت: چهار نفر متخصص و متخصص پزشک قانونی باید مرگ مغزی را تایید کنند. اطلاعاتی که درباره مرگ مغزی در اختیار مردم قرار می گیرد باید درست باشد؛ کسانی که اطلاعات غلط در اختیار مردم قرار می دهند، جنایتکار به حساب می آیند؛ چرا که بیمارانی در لیست انتظار پیوند قرار دارند و چشم به راه تماس از واحد پیوند و بازگشت به زندگی هستند و حتی برخی از این بیماران از زمانی که در لیست انتظار پیوند قرار می گیرند از خانه بیرون نمی روند تا تماسی را از دست ندهند. بیماران، چشم انتظار نشسته اند و توانایی آنها روز به روز در حال کاهش است؛ این در حالی است که از  طرف دیگر اطلاعات غلط به مردم داده می شود.

مرگ مغزی مانند سرطان است

نجفی زاده ادامه داد: کارهای فرهنگی باید با دقت انجام شود؛  کلمه مرگ مغزی مانند سرطان است؛ منظور این است هنگامی که به یک نفر اشتباهی بگویند سرطان دارد، نابود می شود. تاییدکننده های مرگ مغزی از طرف وزیر بهداشت حکم دارند و افراد دوره دیده هستند؛ آنها از نظر دانشی و اعتقادی و موارد دیگر کنترل شده اند. ما با اغلب افرادی که در تلویزیون حضور می یابند و می گویند مرگ مغزی بودم و زنده شدم، تماس می گیریم و ماجرا را جویا می شویم. آنها اظهار می کنند که آنجا به خانواده ام گفته اند «ممکن است» مرگ مغزی شده باشم؛ این موارد اطلاعات نادرستی است که از تریبون های عمومی داده می شود و این درحالیست که تاییدیه مرگ مغزی از سوی پنج متخصص صورت می گیرد و امکان بازگشت وی نیز به هیچ وجه وجود ندارد.

اهدای عضو تنها با رضایت خانواده

وی درباره اهدای عضو در صورتی که فرد کارت اهدای عضو داشته باشد نیز به وایکو گفت: اگر فرد مرگ مغزی شده حتی خودش درخواست اهدای اعضا داده باشد، این به معنی اهدای عضو نیست؛ اهدای عضو با رضایت خانواده انجام می شود. پس از اینکه مرگ مغزی اعلام شد، تیم متخصصان برای تایید مرگ مغزی می آیند. اگر خانواده برای اهدای عضو رضایت نداشته باشد به آنها اعلام می کنیم که هیچ الزامی برای اهدا وجود ندارد؛ در چنین شرایطی آنها مطمین می شوند که آیا بیمار آنها توانایی بازگشت به زندگی را دارد یا ندارد و سپس برای اهدای عضو تصمیم می گیرند.  

مرگ مغزی هیچ شانسی برای بازگشت به زندگی ندارد

عضو هیات مدیره انجمن بین المللی اهدای عضو با بیان اینکه یک فرد مرگ مغزی شده به هیچ وجه به زندگی باز نمی گردد، افزود: بازگشت فرد مرگ مغزی به زندگی حتی یک در میلیارد هم وجود ندارد. خون رسانی سلول های مغزی به دلیل ورم مغز در مرگ مغزی مختل می شود و هیچ خونی به جمجمه وارد نمی شود. اگر موارد مشکوکی وجود داشته باشد هم اسکن هسته ای انجام می شود؛ چرا که آزمایشات دیگر نمی تواند مرگ مغزی را به صورت قطعی اعلام کنند. در مرگ مغزی، خون رسانی داخل مغز به طور کامل متوقف می شود؛ به همین دلیل، پس از مدتی  مغز متلاشی می شود؛ سلول های مغزی می میرند و سه روز بعد از مرگ مغزی در صورتی که مغز باز شود، مغزی دیده نمی شود و یک عضو متلاشی متعفن دیده می شود.

مدیرعامل انجمن اهدای عضو ایرانیان با تاکید چند باره بر اینکه اینکه یک فرد مرگ مغزی به هیچ وجه به دنیا بازنمی گردد، افزود: افرادی که به زندگی بازگشته اند در کما بوده اند؛ افرادی که در کمای عمیق هستند مانند مرگ مغزی ممکن است زیر دستگاه تنفس مصنوعی باشند. کما با مرگ مغزی متفاوت است؛ مغز در کما وجود دارد اما کار نمی کند اما مغز در مرگ مغزی از بین می رود و امکان بازگشت به زندگی وجود ندارد.  

تصویب اصطلاح مرگ مغزی در سال 1964

نجفی زاده با بیان اینکه دانشگاه هاروارد اصطلاح مرگ مغزی را در سال 1964 تصویب کرد، خاطرنشان کرد: یک مورد از مرگ مغزی در جهان وجود ندارد که به زندگی بازگشته باشد؛ مواردی که به زندگی بازگشته اند کمای عمیق بوده است.   

وی با بیان اینکه انجکن اهدای عضو ایرانیان در سال 1394 تاسیس شد، خاطرنشان کرد: ب دلیل اینکه بسیاری از کارها در بدنه دولت نمی گنجد، تیم های آموزش عضو ایجاد کردیم. این تیم های آموزشی در قالب تیم 9 نفره به شهرهای ایران سفر می کردند و برای بیمارستان های سایر استان های ایران بسته آموزشی ارایه می دادیم به نحوی که یک تا 3 نفر ار اعضای یک بیمارستان تحت آموزش قرار می گرفتند. با توجه به آموزش های انجام شده می توان گفت یک کوردینیتور در هر بیمارستان داریم که تشخیص، معاینات و مراقبت های لازم را انجام می دهیم.  

نجفی زاده درباره راه اندازی انجمن اهدای عضو ایرانیان گفت: سامانه ثبت اطلاعات فراهم اعضا  در وزارت بهداشت وجود نداشت؛ ایجاد این سامانه هزینه بر و زمان بر بود. به دلیل اینکه سامانه ثبت اطلاعات فراهم اعضا  وجود نداشت، نمی توانستیم در زمینه اهدای اعضا فرهنگسازی کنیم؛ به همین دلیل درباره  راه اندازی انجمن تصمیم گرفتیم که در کنار وزارت بهداشت برای فرهنگ سازی اهدای عضو قرار بگیریم. توانستیم با متخصصان زبده اهدا و پیوند کشور و هنرمندان بزرگ، انجمن اهای عضو را ایجاد کنیم. انجمن اهدای عضو ایرانیان، کمیته های مختلف دارد و در هر کدام از این کمیته ها افراد صاحب نام آن رشته حضور دارند؛ به طور مثال، استاد کیوان ساکت و آقایان علیرضا عصار و روزبه بمانی در کمیته موسیقی و آقای ایرج راد در کمیته تیاتر حضور دارند. 30 کمیته داریم که برخی علمی و برخی فرهنگی هستند؛ این کمیته ها هر 2 ماه یکبار برگزار می شوند و در زمینه فرهنگ سازی تصمیم می گیرند.  

قدردان خانواده های اهداکننده باشیم

وی با بیان اینکه تمام تلاش انجمن اهدای عضو ایرانیان این است که به شدت فرهنگ سازی کند، افزود: علاوه بر فرهنگسازی در نظر داریم که در زمینه اهدای عضو آموزش دهیم. منظور از آموزش این است که چگونه با خانواده یک فرد مرگ مغزی برخورد و حمایت کنیم.  کسی که پشت پورشه نشسته است معمولا مرگ مغزی نمی شود اما احتمال مرگ مغزی در موتورسواران، عابران پیاده و برخی ماشین هایی که ایمنی مناسبی ندارند، بیشتر است. حدود 64 درصد کسانی که مرگ مغزی می شوند نان آور خانواده بوده اند؛ سرنوشت خانواده که زیر خط فقر است و نان آور خود را از دست می دهد چه می شود؟ یکی از اهداف انجمن اهدای عضو ایرانیان این است که از خانواده های زیر خط فقر که سرپرست خود را از دست داده اند، حمایت کند. حمایت به معنای حمایت مادی نیست بلکه به معنای آموزش ماهیگیری است. به طور مثال، خانمی در کردستان دارای استعداد خیاطی بود که با کمک یک خیر توانستیم خیاطی را به او آمزوش دهیم که بتواند زندگی خود را سپری کند. ما در انجمن اهدای عضو تمام تلاش خود را می کنیم که چنین خانواده هایی به ثبات برسند و بتوانند به زندگی خود ادامه دهند.  

مدیرعامل انجمن اهدای عضو ایرانیان ادامه داد: تمام افراد جامعه باید بدانند خانواده های اهداکننده عضو با تصمیم به موقع خود کار مهمی انجام داده اند و جامعه مدیون آنها است. هدف مان از جشن نفس این است که به خانواده های اهداکننده بگوییم جامعه می داند چه کار مهمی انجام دادیده اید. می توانیم پویش های «مدال فرشتگان ماندگار» یا «مدال جانبخشان» را با حمایت اسپانسرها برگزار کنیم و مدال بر گردن این خانواده ها بیندازدیم اما هدف انجمن اهدای عضو این است که جامعه این کار را انجام دهد. به طور مثال، دانش آموزان یک مدرسه پول جمع کرده بودند و 40 مدال برای خانواده های اهداکننده خریده بودند؛ این حرکت بیانگر این است که مردم نسبت به کار بزرگ خانواده های اهداکننده آشنا هستند.

نجفی زاده با بیان اینکه در انجمن اهدای عضو ایرانیان تفاهم نامه ای با صدا و سیما منعقد کرده ایم، افزود: این تفاهم نامه با هدف ارایه تذکر به برنامه های صدا و سیما است.  اگر برنامه ای مشکلی داشته باشد به صداوسیما تذکر می دهیم؛ چرا که نمی خواهیم اطلاعات غلط در اختیار مردم قرار گیرد. آقای فرهاد توحیدی، سرپرستی گروه فیلمنامه نویسی انجمن اهدای عضو ایرانیان را برعهده دارد و کارگاه هایی برای فیلم نامه نویسان برگزار کرده است و آنها را توجیه کرده اند. همچنین آقایان پرویز پرستویی و خانم ثریا قاسمی، آقای سیامک انصاری عضو رسمی هیات امنای انجمن هستند. هدف ما آن بوده که هنرمندان با کار فرهنگی بتوانند جامعه را در مسیر اهدای عضو هدایت کنند.

ارتباط با وزارت ارشاد؛ گاهی دور گاهی نزدیک

مدیرعامل انجمن اهدای عضو ایرانیان با بیان اینکه روابط انجمن اهدای عضو با وزارت ارشاد گاهی خیلی نزدیک و گاهی خیلی دور است، اظهار کرد: زمانی آقای علیرضا سجادپور دستور داد هر فیلم نامه ای با موضوع اهدای عضو  به ارشاد ارجاع شود و در وهله نخست به انجمن اهدای عضو ارجاع شود و در صورت تایید، می تواند پروانه ساخت دریافت کند. در آن زمان تمام فیلم ها با موضوع اهدای عضو از این اسکرین می گذشت و این باعث شده بود که خطا وجود نداشته باشد. حتی یک فیلم در شبکه نمایش خانگی پخش شد که به وضوح می گفت یک مرگ مغزی به زندگی بازگشته است که پس از اعتراض ما تمام نسخه های این فیلم جمع آوری شد.

عضو هیات مدیره انجمن بین المللی اهدای عضو با بیان اینکه با چندین نفر از مسیولان کنونی وزارت ارشاد نیز جلساتی برگزار کرده ایم، افزود: همه قول مساعد می دهند اما وقتی دستوری روی آن نباشد، مشاوره ای هم گرفته نمی شود؛ به نحوی که یک فیلم می سازند که تخصیص کبد در بوفه بیمارستان انجام می شود!. وقتی به تهیه کننده این اثر اعتراض می کنیم در پاسخ می گوید مگر اطلاعیه های روی دیوار را نمی بینید!. سازندگان این اثر تلویزیونی تحقیق نکرده اند که اطلاعیه های روی دیوار برای کلیه از زنده است و متوجه نیستند که قضیه یک آدم زنده است که می تواند به بیمارستان برود و کلیه خود را اهدا کند اما مرگ مغزی، قضیه یک بیمار است  که در آی سی یو حضور دارد و برای جامعه است. علایم حیاتی مرگ مغزی ناپایدار است و این امکان وجود ندارد که فرد به راحتی یک عضو را بردارد. تخصیص عضو بر عهده وزارت بهداشت است و تمام مراکز پیوند دارای لیست هستند؛ یکی از پزشکان پیوند عضو در تعریف خاطره ای عنوان می کرد که هنگامی که بیماری متوجه شده امکان اهدای عضو در خارج از نوبت وجود ندارد به پزشک گفته مگر سریال «حلقه سبز» را ندیده ای؟ بر همین اساس تاکید داریم تمام فیلم هایی که درباره اهدای عضو است قبل از پخش بررسی شوند که اطلاعات غلط و اشتباه در اختیار مردم قرار نگیرد.  

ماجرای کارت اهدای عضو

نجفی زاده با بیان اینکه کارت اهدای عضو، خواسته قلبی است که فرد اعلام می کند بعد از مرگش اعضایش اهدا شود و زیر خاک نرود، گفت: اگر این موضوع به صورت شفاهی به خانواده اعلام شود نیز کافی است. اعلام نظر مبنی بر اهدای عضو فقط یک اعلام نظر فرد به اطرافیان است و  تصمیم مبنی بر اهدای عضو بر عهده خانواده است. کارت اهدای عضو می تواند نقش کمک کننده برای تصمیم خانواده باشد. اگر  خانواده ای موافق اهدای عضو نباشد، اهدا کنسل می شود. باز هم تاکید می کنم که مرگ مغزی مُرده ای است که قلبش می زند اگر اعضایش اهدا نشود به زیر خاک می رود.  

وی درباره روند صدور کارت اهدای عضو نیز به وایکو گفت: افراد می توانند با مراجعه به سایت انجمن اهدای عضو ایرانیان درخواست خود مبنی بر دریافت کارت اهدای عضو را ثبت کنند و کارت طی چند دقیقه برای آنها صادر می شود. همچنین ارسال کد ملی به شماره 3432 از دیگر روش های دریافت کارت اهدای عضو است. همچنین این امکان را فراهم کرده ایم که افراد ویدیویی از خود ضبط کنند و آخرین حرف خود را با خانواده های خود مطرح کنند.  اگر خدای ناکرده یک فرد دچار مرگ مغزی شد آن ویدیو را به خانواده نشان می دهیم که با خواسته عزیزش آشنا شود.

مدیرعامل انجمن اهدای عضو ایرانیان با بیان اینکه از تمام افراد جامعه می خواهم کارت اهدای عضو بگیرند، افزود: همه ما کارت اهدای عضو بگیریم و حداقل نظرمان را به اطرافیان مان بگوییم که در زمان بروز حادثه خانواده مستاصل نشود. اگر خانواده از خواسته قلبی عزیزش مطمین نباشد، طبق مطالعات انجام شده در 48 درصد مواقع برای اهدا راضی می شود اما اگر بداند نزدیک 100 درصد می شود.  

هر مرگ مغزی، جان چند نفر را می تواند نجات دهد؟

عضو هیات مدیره انجمن بین المللی اهدای عضو گفت: امیدوارم که کسی مرگ مغزی نشود ولی اگر فردی هم مرگ مغزی شد اعضای ارزشمند و سالم را با خود زیر خاک نبرد. امیدوارم هیچ بیمار نیازمند عضو، به دلیل نرسیدن عضو پیوندی از دنیا نرود. بدن،  هشت عضو حیاتی یعنی  قلب، دو ریه، دو کلیه، کبد، روده و لوزالمعده و 53 بافت دارد. استخوان های مختلف، تاندون، پوست دریچه قلب و قرنیه نیز اهدا می شوند که می تواند افراد را از نقص عضو نجات دهد.

وی در بخش پایانی صحبت هایش به وایکو تاکید می کند: 61 عدد مقدسی است که شامل هشت عضو و 53 نسج است که یک بیمار مرگ مغزی می تواند اهدا کند و از مرگ یا نقص عضو چند بیمار نیازمند عضو جلوگیری کند. این درحالیست که اگر خانواده بیمار مرگ مغزی به سرعت تصمیم نگیرد، اعضای قابل اهدا تعدادش کمتر می شود و کیفیت اعضا نیز پایین می آید.

پایان خبر وایکو