چگونه درخواست طلاق توافقی بدهیم؟ راهنمای کامل و گام به گام از صفر تا صد

درخواست طلاق توافقی مسیری است که زوجین با رضایت و تفاهم متقابل، به زندگی مشترک خود پایان می دهند. برای آغاز این فرآیند، زوجین یا وکیل آن ها باید با ثبت دادخواست در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی اقدام کنند، اما مهم تر از آن، توافق کامل بر سر تمامی مسائل مالی و غیرمالی زندگی مشترک است که اساس این نوع طلاق را تشکیل می دهد.

تصمیم به جدایی، حتی اگر با توافق همراه باشد، می تواند یکی از دشوارترین مراحل زندگی هر فردی باشد. در این مسیر، آگاهی و اطلاعات دقیق می تواند چراغ راهی باشد تا از پیچیدگی ها و نگرانی ها کاسته شود. طلاق توافقی، همان طور که از نامش پیداست، بر مبنای رضایت و تفاهم دوجانبه زوجین بنا نهاده شده است و هدف آن، پایان دادن به یک رابطه زناشویی با حداقل تنش و بیشترین احترام متقابل است. این نوع طلاق، در مقایسه با سایر روش های طلاق، اغلب سریع تر و کم چالش تر به نتیجه می رسد و به زوجین امکان می دهد تا با حفظ کرامت و همکاری، آینده ای متفاوت برای خود رقم بزنند. اهمیت این نوع طلاق زمانی بیشتر می شود که پای فرزندان مشترک در میان باشد، چرا که تفاهم والدین می تواند تأثیرات منفی جدایی را بر آن ها به حداقل برساند. در این راهنمای جامع، کوشیده شده است تا تمامی ابعاد و مراحل طلاق توافقی، از پیش نیازهای اولیه تا اجرای نهایی صیغه طلاق، با زبانی ساده و کاربردی مورد بررسی قرار گیرد، تا هر فرد متقاضی بتواند با آگاهی کامل و بدون دغدغه، گام های این مسیر را بردارد و تصمیمات درستی اتخاذ کند.

پیش نیازهای اساسی برای اقدام به طلاق توافقی

پیش از هر اقدامی برای درخواست طلاق توافقی، زوجین نیازمند آن هستند که با نگاهی واقع بینانه و با صبر و حوصله، تمامی جوانب جدایی را بررسی کرده و بر سر تک تک مسائل به تفاهم کامل دست یابند. این توافق، ستون اصلی طلاق توافقی محسوب می شود و بدون آن، عملاً این فرآیند امکان پذیر نخواهد بود. تجربه نشان داده است که هرچه توافقات دقیق تر و جامع تر باشد، مسیر طلاق روان تر و کم دردسرتر طی خواهد شد.

توافق جامع و کامل زوجین بر سر تمامی مسائل

اصولاً در طلاق توافقی، دادگاه به توافقات صورت گرفته بین زوجین احترام می گذارد و رأی خود را بر اساس همان تفاهمات صادر می کند. از این رو، تنظیم یک توافق نامه جامع که تمامی جزئیات را پوشش دهد، حیاتی است. این توافقات شامل دو دسته اصلی حقوق مالی و غیرمالی می شود.

حقوق مالی

مسائل مالی از جمله مهمترین بخش های توافق در طلاق توافقی محسوب می شود که باید با دقت فراوان مورد بحث و تصمیم گیری قرار گیرد. هر یک از این موارد می تواند در روند جدایی، چالش هایی را به همراه داشته باشد که با توافق قبلی، می توان از بروز آن ها جلوگیری کرد.

• مهریه: نحوه پرداخت مهریه، یکی از محورهای اصلی مذاکرات است. ممکن است زوجه تصمیم به بذل (بخشش) تمام یا قسمتی از مهریه خود بگیرد، یا اینکه زوجین بر سر پرداخت مهریه به صورت نقد، اقساط یا حتی در قالب یک دارایی مشخص به تفاهم برسند. تعیین تکلیف دقیق مهریه در توافق نامه، از بروز اختلافات بعدی جلوگیری می کند.
• نفقه (زوجه و فرزندان): نفقه زوجه، در دوران عده طلاق، از جمله حقوق مالی زن است که در طلاق توافقی باید در مورد آن به تفاهم رسید. همچنین، در صورت وجود فرزندان مشترک، تعیین مبلغ و نحوه پرداخت نفقه فرزندان، تا زمان رسیدن به سن قانونی یا استقلال آن ها، از اهمیت بالایی برخوردار است.
• اجرت المثل ایام زوجیت: این حق، به ازای کارهایی که زوجه در طول زندگی مشترک خارج از وظایف زناشویی خود انجام داده، قابل مطالبه است. زوجین می توانند در خصوص پرداخت یا عدم پرداخت اجرت المثل، یا مبلغ آن، به توافق برسند.
• نحله: نحله، مبلغی است که با تشخیص دادگاه به زن پرداخت می شود، در صورتی که زن کارهایی را در خانه همسر خود انجام داده باشد که از وظایف شرعی و قانونی او محسوب نشود. در طلاق توافقی، این مورد نیز می تواند جزء توافقات قرار گیرد.
• شرط تنصیف (تقسیم دارایی مرد): این شرط که معمولاً در سند ازدواج درج می شود، به زوجه این حق را می دهد که تا نصف اموالی که زوج پس از عقد به دست آورده است را مطالبه کند، به شرطی که طلاق به درخواست زوج و بدون تقصیر زوجه باشد. در طلاق توافقی، زوجین می توانند در مورد اعمال یا عدم اعمال این شرط و نحوه تقسیم دارایی ها، آزادانه تصمیم بگیرند.

حقوق غیرمالی

علاوه بر مسائل مالی، حقوق غیرمالی نیز بخش بزرگی از توافقات را شامل می شود، به خصوص وقتی فرزندان مشترک در میان باشند. این توافقات نقش مهمی در سلامت روحی فرزندان و مدیریت پس از جدایی ایفا می کنند.

• حضانت فرزندان (کدام والد و شرایط آن): مهمترین و حساس ترین بخش توافقات غیرمالی، تعیین تکلیف حضانت فرزندان است. زوجین باید مشخص کنند که حضانت فرزندان مشترک بر عهده کدام والد باشد و شرایط آن (مانند محل زندگی، تحصیل و تربیت) چگونه خواهد بود.
• ملاقات فرزندان (زمان بندی و مکان): والدی که حضانت فرزندان را بر عهده ندارد، حق ملاقات با آن ها را خواهد داشت. در این بخش، باید زمان بندی دقیق (مثلاً هر هفته، هر دو هفته یک بار، تعطیلات و اعیاد) و مکان ملاقات مشخص شود تا از بروز هرگونه اختلاف در آینده جلوگیری به عمل آید.
• جهیزیه و اموال مشترک (نحوه تقسیم یا استرداد): نحوه تقسیم جهیزیه و سایر اموال مشترکی که در طول زندگی به دست آورده اند، از دیگر مواردی است که باید مورد توافق قرار گیرد. لیست جهیزیه و تصمیم گیری در مورد اینکه کدام وسایل به کدام یک از طرفین تعلق گیرد، باید به وضوح قید شود.

تدوین یک توافق نامه کتبی که تمامی جزئیات مالی و غیرمالی فوق را شامل شود، اگرچه اجباری نیست، اما به شدت توصیه می گردد. این سند، می تواند به عنوان مبنای کار قاضی قرار گیرد و از سردرگمی ها و اختلافات احتمالی در مراحل بعدی جلوگیری کند.

مدارک لازم و ضروری برای ثبت دادخواست طلاق توافقی

پس از دستیابی به توافقات کامل، جمع آوری مدارک لازم، گام بعدی در مسیر درخواست طلاق توافقی است. دقت در تهیه و ارائه این مدارک، سرعت فرآیند را تا حد زیادی افزایش خواهد داد.

• اصل سند ازدواج و یک کپی برابر اصل: این سند، پایه و اساس رابطه حقوقی زوجین را مشخص می کند.
• اصل شناسنامه و کارت ملی زوجین و کپی از آن ها: برای احراز هویت و ثبت اطلاعات لازم است.
• گواهی عدم بارداری (برای زوجه) از آزمایشگاه معتبر: این گواهی برای اطمینان از وضعیت بارداری زوجه و تعیین تکلیف آینده فرزند احتمالی ضروری است. در برخی شرایط خاص، ممکن است استشهاد محلی یا سایر روش ها نیز مورد قبول واقع شود.
• گواهی عدم امکان سازش یا گواهی عدم انصراف از طلاق (از مراکز مشاوره): این گواهی پس از اتمام جلسات مشاوره خانواده صادر می شود و نشان دهنده عدم امکان ادامه زندگی مشترک است.
• وکالت نامه رسمی (در صورت اقدام توسط وکیل): اگر یکی از طرفین یا هر دو توسط وکیل اقدام می کنند، ارائه وکالت نامه رسمی که اختیارات وکیل را مشخص می کند، الزامی است.

شایان ذکر است که برخی از مدارک، مانند گواهی عدم بارداری، ممکن است در مراحل اولیه ثبت دادخواست مورد نیاز نباشند و در مراحل بعدی فرآیند، از سوی دادگاه یا دفترخانه درخواست شوند. آگاهی از این جزئیات می تواند به مدیریت زمان و انرژی کمک کند.

مراحل گام به گام درخواست و اجرای طلاق توافقی

پس از تکمیل پیش نیازها و توافق بر سر جزئیات، نوبت به طی کردن مراحل قانونی درخواست طلاق توافقی می رسد. این مسیر، شامل گام های مشخصی است که هر یک نقش مهمی در پیشبرد پرونده دارند و آگاهی از آن ها برای هر دو طرف حیاتی است.

مرحله اول: ثبت نام در سامانه تصمیم (سامانه نوبت دهی طلاق)

نقطه آغازین فرآیند طلاق توافقی، مراجعه به سامانه تصمیم (سامانه نوبت دهی طلاق) است. این سامانه با هدف غربالگری زوجین و ارجاع آن ها به مراکز مشاوره خانواده راه اندازی شده است تا فرصتی برای بررسی مجدد و احتمالاً مصالحه فراهم شود. تمامی زوجین متقاضی طلاق، اعم از توافقی یا سایر انواع، ملزم به ثبت نام در این سامانه هستند.

برای ثبت نام، زوجین باید به صورت آنلاین به سامانه تصمیم مراجعه کرده، اطلاعات هویتی خود را وارد نموده و پس از انتخاب مراکز غربالگری معین در شهر محل زندگی خود، نوبت برای جلسات مشاوره دریافت کنند. پس از تکمیل ثبت نام، یک کد رهگیری به زوجین ارائه می شود که پیگیری وضعیت را ممکن می سازد. بدون ثبت نام در این سامانه و اخذ گواهی مشاوره، امکان ثبت دادخواست طلاق توافقی در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی وجود ندارد و این مرحله کاملاً اجباری است.

مرحله دوم: حضور در جلسات مشاوره اجباری خانواده

پس از ثبت نام در سامانه تصمیم و اخذ نوبت، زوجین باید در جلسات مشاوره خانواده که توسط مراکز غربالگری برگزار می شود، شرکت کنند. هدف اصلی از این جلسات، تلاش برای صلح و سازش و جلوگیری از فروپاشی خانواده است. مشاوران متخصص سعی می کنند ریشه های اختلافات را شناسایی کرده و راهکارهایی برای بهبود روابط ارائه دهند.

تعداد جلسات معمولاً بین ۴ تا ۵ جلسه متغیر است و به تشخیص مشاور و شرایط زوجین بستگی دارد. مدت زمان تقریبی این جلسات می تواند از چند هفته تا یک ماه به طول انجامد. در صورتی که پس از اتمام جلسات، مشاور تشخیص دهد که امکان سازش وجود ندارد و زوجین همچنان بر طلاق مصر هستند، گواهی عدم امکان سازش یا گواهی عدم انصراف از طلاق صادر می شود. این گواهی، از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است و بدون آن، ادامه فرآیند طلاق ناممکن خواهد بود. اعتبار این گواهی معمولاً محدود است و باید در بازه زمانی مشخصی به دادگاه ارائه شود.

مرحله سوم: تنظیم و ثبت دادخواست طلاق توافقی در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی

با در دست داشتن گواهی عدم امکان سازش، گام بعدی مراجعه به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی است. در این مرحله، دادخواست طلاق توافقی تنظیم و ثبت می شود. تنظیم دادخواست باید با دقت فراوان صورت گیرد و تمامی توافقات مالی و غیرمالی که زوجین پیش از این بر سر آن ها به تفاهم رسیده اند، به طور دقیق و مشروح در آن ذکر شود.

مدارک مورد نیاز که در بخش اول ذکر شد، به همراه گواهی مشاوره، در این مرحله به دفتر خدمات الکترونیک قضایی ارائه می شود. مسئولین این دفاتر، پس از بررسی مدارک و اطمینان از صحت اطلاعات، دادخواست را به ثبت می رسانند و به یکی از شعب دادگاه خانواده ارجاع می دهند. نقش این دفاتر در تسهیل دسترسی به عدالت و تسریع فرآیند ثبت دادخواست بسیار مهم است و به نوعی واسطه بین متقاضیان و سیستم قضایی عمل می کنند.

مرحله چهارم: ارجاع دادخواست به دادگاه خانواده و بررسی قاضی

پس از ثبت دادخواست در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، پرونده به یکی از شعب دادگاه خانواده ارجاع داده می شود. در این مرحله، قاضی پرونده به بررسی دقیق دادخواست و توافقات زوجین می پردازد. وظیفه قاضی این است که اطمینان حاصل کند توافقات صورت گرفته عادلانه و مطابق با موازین قانونی است و هیچ یک از طرفین تحت فشار یا اجبار قرار نگرفته اند.

در موارد خاص، قاضی ممکن است تشخیص دهد که نیاز به ارجاع مجدد زوجین به داوری یا مشاوره وجود دارد، به خصوص اگر در متن توافقات ابهامی وجود داشته باشد یا قاضی احساس کند که هنوز امکان مصالحه وجود دارد. در بیشتر موارد طلاق توافقی، نیازی به برگزاری جلسات طولانی رسیدگی در دادگاه نیست و قاضی بر اساس توافق نامه و گواهی مشاوره، اقدام به صدور گواهی عدم امکان سازش می کند.

مرحله پنجم: صدور گواهی عدم امکان سازش توسط دادگاه

پس از بررسی های لازم توسط قاضی و تأیید توافقات، دادگاه اقدام به صدور گواهی عدم امکان سازش می کند. این گواهی، مهمترین سند حقوقی در فرآیند طلاق توافقی است و به منزله مجوز نهایی برای اجرای صیغه طلاق در دفترخانه می باشد.

گواهی عدم امکان سازش شامل تمامی توافقات مالی و غیرمالی زوجین (مهریه، نفقه، حضانت و ملاقات فرزندان و…) است که در دادگاه تأیید شده اند. نکته حائز اهمیت این است که این گواهی دارای مدت اعتبار می باشد. طبق قانون، زوجین تنها سه ماه از تاریخ صدور این گواهی فرصت دارند تا به دفترخانه طلاق مراجعه کرده و صیغه طلاق را جاری کنند. در صورت عدم مراجعه در این بازه زمانی، گواهی باطل شده و زوجین باید کل فرآیند را از ابتدا آغاز کنند، مگر اینکه دادگاه در متن گواهی مدت اعتبار بیشتری را تعیین کرده باشد.

مرحله ششم: مراجعه به دفترخانه طلاق و اجرای صیغه طلاق

آخرین گام در فرآیند درخواست طلاق توافقی، مراجعه به دفترخانه رسمی طلاق برای اجرای صیغه طلاق و ثبت رسمی آن است. این مرحله، به منزله پایان رسمی زندگی مشترک و آغاز فصلی جدید در زندگی زوجین است.

برای مراجعه به دفترخانه، زوجین یا وکلای قانونی آن ها باید مدارک زیر را همراه داشته باشند: اصل گواهی عدم امکان سازش صادره از دادگاه، اصل شناسنامه و کارت ملی زوجین. در دفترخانه، صیغه طلاق در حضور دو شاهد مرد عادل جاری می شود و پس از آن، طلاق به صورت رسمی در شناسنامه زوجین ثبت و سند طلاق صادر می گردد. حضور زوجین در این مرحله ضروری است، مگر اینکه وکیل آن ها دارای وکالت بلاعزل با اختیارات کامل برای اجرای صیغه طلاق باشد. این مرحله پایانی، تمام تلاش ها و توافقات قبلی را به ثمر می رساند.

ملاحظات مهم و تخصصی در طلاق توافقی

در کنار مراحل گام به گام درخواست طلاق توافقی، نکات و ملاحظات تخصصی دیگری نیز وجود دارد که آگاهی از آن ها می تواند به تسهیل فرآیند و جلوگیری از بروز مشکلات احتمالی کمک شایانی کند. این ملاحظات، از نقش وکیل تا جنبه های مالی و زمانی و حتی امکان انصراف، ابعاد مختلفی از این نوع جدایی را پوشش می دهند.

۱. نقش وکیل دادگستری در فرآیند طلاق توافقی

استفاده از وکیل دادگستری در فرآیند طلاق توافقی، اگرچه اجباری نیست، اما می تواند مزایای قابل توجهی را برای زوجین به همراه داشته باشد. وکیل متخصص در امور خانواده، با آگاهی کامل از قوانین و رویه های قضایی، می تواند نقش موثری در پیشبرد پرونده ایفا کند.

مزایای استفاده از وکیل:

• افزایش سرعت فرآیند: وکیل با تسلط بر روند اداری و قضایی، می تواند مراحل را با سرعت بیشتری طی کند و از اتلاف وقت جلوگیری نماید.
• کاهش استرس و تنش: حضور وکیل می تواند بار روانی ناشی از مراجعه به دادگاه و جلسات مشاوره را برای زوجین کاهش دهد، چرا که بسیاری از امور توسط وکیل انجام می شود.
• دقت حقوقی در تنظیم توافقات: وکیل می تواند اطمینان حاصل کند که توافق نامه به صورت حقوقی دقیق و جامع تنظیم شده و تمامی حقوق و تعهدات طرفین به وضوح مشخص شده اند، که از بروز اختلافات بعدی جلوگیری می کند.
• عدم نیاز به حضور زوجین: در بسیاری از مراحل، به خصوص در صورت اعطای وکالت بلاعزل، نیازی به حضور فیزیکی زوجین در دادگاه یا مراکز مشاوره نخواهد بود و وکیل می تواند به نمایندگی از آن ها اقدام کند.

اما آیا طلاق توافقی بدون وکیل امکان پذیر است؟ پاسخ مثبت است. زوجین می توانند بدون حضور وکیل نیز مراحل درخواست طلاق توافقی را طی کنند. در این صورت، تمامی مسئولیت ها از جمله تنظیم دادخواست، جمع آوری مدارک، حضور در جلسات مشاوره و دادگاه، بر عهده خود زوجین خواهد بود. این روش می تواند چالش های خاص خود را داشته باشد، از جمله عدم آشنایی با اصطلاحات حقوقی، رویه های اداری و احتمال بروز اشتباهات در تنظیم توافقات که ممکن است منجر به طولانی شدن فرآیند یا بروز مشکلات حقوقی در آینده شود. بنابراین، انتخاب وکیل متخصص در امور خانواده، یک سرمایه گذاری برای آرامش و سرعت بخشیدن به فرآیند طلاق محسوب می شود.

۲. طلاق توافقی برای ایرانیان مقیم خارج از کشور

یکی از پیچیده ترین سناریوها در درخواست طلاق توافقی، مربوط به زوجین ایرانی است که در خارج از کشور اقامت دارند. در این موارد، حضور فیزیکی در ایران برای طی کردن مراحل طلاق دشوار یا حتی غیرممکن است، لذا اعطای وکالت به وکیل دادگستری در ایران، ضروری می شود.

ضرورت اعطای وکالت:

ایرانیان مقیم خارج از کشور برای انجام طلاق توافقی در ایران، باید به یک وکیل دادگستری در ایران وکالت رسمی دهند تا تمامی مراحل را به نمایندگی از آن ها پیگیری کند. این وکالت نامه باید در محلی قانونی و مورد تأیید تنظیم شود.

روش های اعطای وکالت از خارج کشور:

1. مراجعه به سفارت یا کنسولگری ایران: زوجین می توانند با حضور در سفارت یا کنسولگری جمهوری اسلامی ایران در کشور محل اقامت خود، به یکی از دوستان یا اقوام خود در ایران وکالت مدنی دهند تا آن شخص به نوبه خود، وکیلی برای طلاق توافقی انتخاب کند. همچنین، می توانند مستقیماً به یک وکیل دادگستری در ایران وکالت رسمی دهند.
2. سامانه میخک: سامانه مدیریت یکپارچه خدمات کنسولی (میخک)، امکانات آنلاین برای تنظیم و ثبت وکالت نامه را فراهم می کند. زوجین می توانند به صورت آنلاین فرم های مربوطه را پر کرده و سپس برای تأیید نهایی به سفارت یا کنسولگری مراجعه کنند.
3. سامانه تاک (تأیید اسناد کنسولی): این سامانه نیز برای تسهیل فرآیند تأیید اسناد در خارج از کشور راه اندازی شده است. اما در خصوص وکالت نامه های طلاق، تجربه نشان داده است که متن پیش فرض وکالت نامه های صادره از طریق سامانه تاک ممکن است دارای اشکالات حقوقی باشد که دادگاه های خانواده ایران آن ها را نپذیرند. این اشکالات عمدتاً به دلیل عدم جامعیت اختیارات تفویض شده به وکیل یا عدم ذکر دقیق برخی جزئیات حقوقی مربوط به طلاق است. بنابراین، توصیه اکید می شود که پیش از استفاده از متن پیش فرض سامانه تاک، با یک وکیل متخصص در ایران مشورت شود تا وکالت نامه با دقت و جامعیت کافی تنظیم گردد.

نکات کلیدی و حساس در تنظیم وکالت نامه:

• اختیارات وکیل باید کاملاً جامع و بدون ابهام باشد و شامل تمامی مراحل از ثبت دادخواست تا اجرای صیغه طلاق شود.
• تعیین تکلیف دقیق حقوق مالی (مانند مهریه، نفقه) و غیرمالی (مانند حضانت و ملاقات فرزندان) در وکالت نامه باید به وضوح قید شود.
• در صورتی که زوجه قرار است قسمتی از حقوق مالی خود را بذل کند، میزان دقیق آن باید در وکالت نامه مشخص شود.
• اختیار حضور وکیل به جای موکل در جلسات مشاوره و داوری نیز باید صراحتاً ذکر گردد.
• اگر زوجین قصد ساقط کردن حق تجدیدنظر و فرجام خواهی را دارند، این موضوع نیز باید در وکالت نامه قید شود.

بسیار حائز اهمیت است که در تنظیم وکالت نامه طلاق توافقی، به خصوص برای ایرانیان مقیم خارج، از مشاوره با وکلای مجرب و متخصص در حقوق خانواده در ایران بهره مند شوند تا از بروز هرگونه مشکل حقوقی در آینده جلوگیری به عمل آید.

۳. هزینه های طلاق توافقی

یکی از دغدغه های اصلی زوجین در فرآیند طلاق توافقی، برآورد هزینه های مرتبط با آن است. این هزینه ها به دو دسته اصلی، یعنی هزینه های دولتی و حق الوکاله (در صورت داشتن وکیل)، تقسیم می شوند.

هزینه های دولتی:

این هزینه ها شامل مواردی است که برای انجام مراحل قانونی باید به مراجع رسمی پرداخت شود و مبلغ آن ها بر اساس تعرفه های دولتی تعیین می گردد.

• هزینه ثبت دادخواست: مبلغی است که در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی برای ثبت دادخواست پرداخت می شود.
• ابطال تمبر: هزینه ای است که برای مدارک و اوراق قضایی پرداخت می گردد.
• حق التحریر دفاتر خدمات قضایی: هزینه ای که بابت خدمات دفتری در این مراکز دریافت می شود.
• هزینه مشاوره: هزینه ای که برای جلسات مشاوره اجباری خانواده در مراکز غربالگری پرداخت می شود. این مبلغ معمولاً به ازای هر جلسه یا به صورت پکیج تعیین می گردد.
• هزینه آزمایش عدم بارداری: هزینه ای که برای انجام آزمایش های پزشکی مربوط به گواهی عدم بارداری پرداخت می شود.
• هزینه ثبت طلاق در دفترخانه: مبلغی که در دفترخانه رسمی طلاق برای جاری شدن صیغه و ثبت رسمی طلاق پرداخت می شود.

حق الوکاله (در صورت داشتن وکیل):

اگر زوجین تصمیم به استفاده از وکیل بگیرند، حق الوکاله نیز به هزینه ها اضافه می شود. این مبلغ ثابت نیست و به عوامل مختلفی بستگی دارد.

• تجربه و تخصص وکیل: وکلای باتجربه تر و متخصص تر معمولاً حق الوکاله بیشتری دریافت می کنند.
• پیچیدگی پرونده: هرچند طلاق توافقی معمولاً ساده تر است، اما در صورت وجود پیچیدگی های خاص (مانند ایرانیان خارج از کشور، یا توافقات مالی پیچیده)، حق الوکاله ممکن است افزایش یابد.
• محل فعالیت وکیل: حق الوکاله وکلای فعال در شهرهای بزرگ ممکن است با وکلای سایر شهرها متفاوت باشد.
• میزان توافق و نوع همکاری: در برخی موارد، حق الوکاله می تواند به صورت توافقی و بر اساس تعداد جلسات یا نوع خدماتی که وکیل ارائه می دهد، تعیین شود.

به طور تقریبی، هزینه های دولتی ممکن است از چند صد هزار تومان تا چند میلیون تومان متغیر باشد. حق الوکاله نیز، با توجه به عوامل ذکر شده، می تواند از چند میلیون تا ده ها میلیون تومان برسد. لازم به ذکر است که این ارقام تقریبی هستند و ممکن است با تغییر تعرفه ها یا شرایط خاص پرونده، تغییر کنند.

۴. مدت زمان تقریبی طلاق توافقی

یکی از مزایای اصلی درخواست طلاق توافقی، سرعت نسبی آن در مقایسه با سایر انواع طلاق است. با این حال، مدت زمان دقیق آن به عوامل مختلفی بستگی دارد.

به طور کلی، فرآیند طلاق توافقی می تواند از ۱ ماه تا ۶ ماه به طول انجامد. این بازه زمانی، به عوامل متعددی وابسته است:

• حضور وکیل: استفاده از وکیل متخصص می تواند سرعت پرونده را به طور چشمگیری افزایش دهد، زیرا وکیل با رویه های قانونی آشناست و می تواند از اتلاف وقت جلوگیری کند.
• میزان و کامل بودن توافقات: هرچه توافقات زوجین جامع تر و بدون ابهام باشد، سرعت پیشبرد پرونده بیشتر خواهد بود. اختلافات جزئی بر سر مسائل مالی یا حضانت فرزندان می تواند به طولانی شدن فرآیند منجر شود.
• شلوغی و حجم پرونده های دادگاه: در برخی از حوزه های قضایی، به دلیل حجم بالای پرونده ها، زمان رسیدگی ممکن است طولانی تر باشد.
• همکاری زوجین: همکاری و هماهنگی کامل زوجین در ارائه مدارک، حضور در جلسات مشاوره و امضای اوراق، نقش مهمی در تسریع فرآیند دارد. عدم همکاری یکی از طرفین می تواند به تأخیر در صدور گواهی عدم امکان سازش و نهایتاً طولانی شدن طلاق منجر شود.

در بهترین حالت، یعنی با حضور وکیل، توافقات کامل و همکاری مطلوب زوجین، ممکن است فرآیند در عرض ۱ تا ۲ ماه به پایان برسد. اما در صورت بروز چالش ها، این زمان می تواند تا ۶ ماه یا بیشتر نیز ادامه یابد.

۵. امکان انصراف از طلاق توافقی

با وجود اینکه طلاق توافقی بر مبنای رضایت متقابل شکل می گیرد، اما این امکان وجود دارد که یکی از طرفین یا هر دو، در حین فرآیند از تصمیم خود منصرف شوند. آگاهی از این موضوع و آثار حقوقی آن برای زوجین حائز اهمیت است.

آیا می توان در حین فرآیند طلاق توافقی منصرف شد؟ در چه مراحلی؟

بله، امکان انصراف از طلاق توافقی در هر یک از مراحل وجود دارد، اما آثار حقوقی آن در مراحل مختلف متفاوت است:

• در مراحل اولیه (قبل از ثبت دادخواست یا در طول مشاوره): انصراف در این مراحل، معمولاً با کمترین تبعات حقوقی همراه است. کافیست یکی از طرفین یا هر دو، تصمیم خود را مبنی بر عدم تمایل به ادامه فرآیند اعلام کنند.
• پس از ثبت دادخواست و قبل از صدور گواهی عدم امکان سازش: اگر یکی از طرفین در این مرحله منصرف شود، دادگاه به دلیل عدم وجود توافق، قرار رد دادخواست صادر می کند و فرآیند طلاق توافقی متوقف می شود.
• پس از صدور گواهی عدم امکان سازش و قبل از اجرای صیغه طلاق در دفترخانه: این مرحله حساس ترین بخش است. اگر یکی از طرفین (زوج یا زوجه) در این بازه زمانی (۳ ماه اعتبار گواهی) به دفترخانه مراجعه نکند، یا از مراجعه به آن امتناع ورزد، گواهی عدم امکان سازش باطل شده و طلاق توافقی انجام نخواهد شد. در این صورت، برای طلاق مجدد، باید کل فرآیند از ابتدا آغاز شود.

آثار حقوقی انصراف یکی از طرفین و سرنوشت پرونده:

در صورتی که یکی از طرفین از طلاق توافقی منصرف شود، پرونده به وضعیت عدم توافق تغییر می یابد. در این حالت:

• اگر زن خواهان طلاق باشد، باید از طریق طلاق به درخواست زوجه اقدام کند که نیازمند اثبات عسر و حرج یا شرایط ضمن عقد است.
• اگر مرد خواهان طلاق باشد، باید از طریق طلاق به درخواست زوج اقدام کند که هرچند حق قانونی اوست، اما مستلزم پرداخت کامل حقوق مالی زن است.

در هر دو حالت، فرآیند طلاق به مراتب طولانی تر و پرچالش تر از طلاق توافقی خواهد بود. بنابراین، انصراف از طلاق توافقی، اگرچه حق طرفین است، اما می تواند عواقب حقوقی و زمانی قابل توجهی داشته باشد و منجر به بازگشت پرونده به نقطه صفر و طی کردن مسیرهای دشوارتر شود.

نتیجه گیری

همانطور که ملاحظه شد، درخواست طلاق توافقی مسیری است که با برنامه ریزی دقیق، آگاهی کامل و تفاهم متقابل، می تواند به بهترین شکل ممکن و با حداقل تنش به انجام برسد. از اولین گام یعنی توافق جامع بر سر تمامی جزئیات مالی و غیرمالی، تا آخرین مرحله یعنی اجرای صیغه طلاق در دفترخانه، هر جزء از این فرآیند نیازمند دقت و شناخت است.

اهمیت توافقات اولیه، نقش حیاتی سامانه تصمیم و جلسات مشاوره اجباری، دقت در تنظیم دادخواست و مدارک، و در نهایت، اعتبار گواهی عدم امکان سازش، همگی حلقه هایی هستند که به هم پیوسته و موفقیت آمیز بودن این نوع جدایی را تضمین می کنند. در این میان، بهره گیری از تجربه و تخصص وکلای خانواده، به ویژه برای زوجین مقیم خارج از کشور، نه تنها به افزایش سرعت و کاهش استرس کمک می کند، بلکه تضمین کننده رعایت کامل حقوق و منافع هر دو طرف خواهد بود.

طلاق توافقی، فرصتی است برای زوجین تا با حفظ احترام و کرامت انسانی، فصلی جدید را در زندگی خود آغاز کنند. با آگاهی از تمامی مراحل و ملاحظات حقوقی، می توان این فرآیند حساس را به گونه ای مدیریت کرد که کمترین آسیب های روحی و روانی را به همراه داشته باشد. اگر ابهامی در این مسیر باقی مانده، یا نیاز به راهنمایی های تخصصی تری دارید، همواره توصیه می شود با متخصصین حقوقی مشورت نمایید تا با چشم اندازی روشن و قدم هایی استوار، این دوران را پشت سر بگذارید.