باستان شناسان سراغ گورهای ناشناخته کوه خواجه رفتند

گمانه زنی گورهای محوطۀ کوه خواجۀ سیستان به منظور مستندنگاری تدفین ها و ارایۀ گاه نگاری دقیق، آغاز شد.

به گزارش وایکو، رضا مهرآفرین ـ سرپرست هیات باستان شناسی کوه خواجه در استان سیستان و بلوچستان ـ تدفین های سنگ چین را یکی از آثار شاخص کوه خواجه معرفی کرد که به فراوانی در بخش های مختلف کوه به چشم می خورد و درباره آنها گفت: تاکنون پژوهش مستقلی درباره گورها انجام نشده و تاریخ گذاری آنها همواره مورد اختلاف باستان شناسان بوده است. بنابراین انجام یک پروژۀ میدانی به منظور سامان دهی و مستندنگاری این تدفین ها و همچنین ارایۀ یک گاه نگاری دقیق برای آنها امری ضروری بود.

این باستان شناس ادامه داد: گمانه زنی به منظور ساماندهی گورهای محوطۀ جهانی کوه خواجۀ سیستان با حمایت اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان سیستان و بلوچستان و مجوز پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری با تیمی متشکل از پنج باستان شناس در سطوح فوقانی کوه خواجه آغاز شده است.

عضو هیات علمی دانشگاه بابلسر با اشاره به اهداف و فرضیه های مطروح شده در این پروژه، اظهار کرد: کوه خواجه مهم ترین عارضۀ برجستۀ دشت سیستان است که در 20 کیلومتری جنوب غرب زابل به شکل جزیره ای کوچک در دریاچۀ هامون واقع شده و حداکثر ارتفاع این کوه از سطح دشت 120 متر و قطر آن حدود دو و نیم کیلومتر است.

مهرآفرین افزود: این کوه با نام «اوشیدا» در اوستا آمده است. این کوه حداقل در سه دین زرتشتی، مسیحیت و اسلام از تقدس ویژه ای برخوردار بوده است و همین عنصر تقدس همواره آن را به یکی از پرجاذبه ترین مناطق مذهبی سیستان و بلوچستان برای زیارت و خاک سپاری تبدیل کرده است.

سرپرست هیات باستان شناسی کوه خواجه گفت: علاوه بر عامل تقدس، موقعیت ژیوپولیتیکی این کوه از ایام باستان سبب شده که همچون پناهگاهی امن و قابل دفاع باشد و حداقل از سدۀ سوم پیش از میلاد بر سطح و دامنه های آن، بناهای قابل توجهی چون قلعه کافرون، قلعه چهل دختر، قلعه کک کهزاد و … ساخته شود.

بنابر گزارش روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی، کوه خواجه پس از شهر سوخته، دومین محوطۀ باستانی سیستان و بلوچستان است که هدف بررسی ها و کاوش های باستان شناسی قرار گرفته است و تاکنون باستان شناسان و پژوهشگرانی چون استاین، هرتسفلد، گولینی، سیدسجادی، محمود موسوی، سرور عنیمتی، سیده لیلا بنی جمالی، کوروش محمدخانی و … به مطالعه و تحقیق پیرامون کوه خواجه و بناهای آن پرداخته اند.

مهرآفرین، عضو هیات علمی دانشگاه بابلسر گفت: در طرح بررسی فشردۀ باستان شناسی دشت سیستان در سال 1385 حدود 17 محوطۀ باستانی در سطح و دامنۀ کوه خواجه شناسایی شد که با توجه به گاه نگاری نسبی انجام شده، دو دورۀ استقراری اشکانی ـ ساسانی و سده های میانی اسلامی برای استقرار آن پیشنهاد شده است. علاوه بر بناهای شاخص تاریخی کوه خواجه، آثار و یافته های شاخصی چون آتشگاه، نقاشی های دیواری، گچ بری، گل برجسته، آتشدان سنگی و عناصر و تزیینات بی نظیر معماری بر اهمیت تاریخی این کوه افزوده است.

پایان خبر وایکو