قانون پرداخت مهریه چند سکه است

در نظام حقوقی ایران، تعداد سکه های مهریه که مرد باید پرداخت کند، سقف مشخصی ندارد و بر اساس توافق زوجین در زمان عقد تعیین می شود. آنچه که در خصوص قانون ۱۴ سکه یا ۱۱۰ سکه مطرح است، بیشتر به جنبه های کیفری و ضمانت اجرای حبس مربوط می شود، نه سقف خود مهریه. این بدان معناست که زن می تواند هر میزان مهریه توافق شده را مطالبه کند، اما اعمال مجازات حبس برای مرد تحت شرایط خاص و محدودیت های مشخصی انجام می گیرد.

مهریه، که ریشه ای عمیق در فرهنگ و شرع اسلامی دارد، به عنوان یکی از مهم ترین حقوق مالی زن در عقد ازدواج شناخته می شود. این تعهد مالی، نمادی از احترام و تضمینی برای آینده زوجه است که مرد در زمان عقد نکاح، پرداخت آن را بر عهده می گیرد. اما پیچیدگی های قانونی و اقتصادی در سالیان اخیر، ابهامات زیادی را پیرامون نحوه مطالبه، میزان و پرداخت آن ایجاد کرده است. بسیاری از زوجین و حتی خانواده ها با پرسش هایی درباره سقف مهریه، امکان حبس، تقسیط و چگونگی محاسبه آن درگیر هستند. این مقاله تلاش می کند تا با زبانی شیوا و با لحنی تجربه محور، به این ابهامات پاسخ داده و تصویری روشن از قوانین جاری ارائه دهد.

مهریه در آینه قانون: تعاریف و انواع آن

مهریه، بر اساس ماده ۱۰۸۲ قانون مدنی، به مجرد عقد نکاح، به مالکیت زن در می آید و زن می تواند هرگونه تصرفی که بخواهد در آن انجام دهد. این تعریف ساده، آغازگر بحث های عمیق تری است که به انواع و ماهیت حقوقی مهریه می پردازد. آشنایی با این تعاریف، گام نخست برای درک قوانین پیچیده تر مربوط به آن است و به افراد کمک می کند تا تصمیمات آگاهانه تری در زندگی مشترک خود بگیرند.

مهریه عندالمطالبه: حق حبس و مطالبه فوری

مهریه عندالمطالبه، رایج ترین نوع مهریه است که در آن، زن به محض وقوع عقد، حق مطالبه تمام مهریه خود را پیدا می کند. این یعنی، اگر مهریه به این صورت تعیین شده باشد، زن هر زمان که بخواهد، می تواند از همسرش درخواست پرداخت آن را داشته باشد و مرد موظف به پرداخت است. یکی از مهم ترین حقوقی که در این نوع مهریه برای زن در نظر گرفته شده، «حق حبس» است. حق حبس به زن اجازه می دهد تا زمانی که مهریه اش را دریافت نکرده، از تمکین خاص (برقراری رابطه زناشویی) خودداری کند، البته با این شرط که پیش از آن، تمکین عام (سکونت در منزل مشترک و ایفای وظایف همسری) را انجام داده باشد. مطالبه مهریه عندالمطالبه می تواند از طریق اجرای ثبت یا دادگاه انجام شود و در صورت عدم پرداخت از سوی مرد، امکان توقیف اموال وی و در شرایط خاص، اعمال ضمانت های اجرایی کیفری وجود دارد. این نوع مهریه برای زوجه این حس اطمینان را به همراه دارد که می تواند در هر لحظه حق مالی خود را استیفا کند.

مهریه عندالاستطاعه: لزوم اثبات توان مالی زوج

در مقابل مهریه عندالمطالبه، مهریه عندالاستطاعه قرار دارد که ویژگی های متفاوتی دارد. در این نوع مهریه، پرداخت آن منوط به اثبات توانایی مالی (ملائت) مرد توسط زن است. این بدان معناست که تا زمانی که زن نتواند در دادگاه ثابت کند که همسرش توانایی پرداخت مهریه را دارد، مرد ملزم به پرداخت آن نخواهد بود. این نوع مهریه، معمولاً برای زوجینی مناسب است که قصد دارند مهریه ای تعیین کنند که از نظر عرفی بالا باشد، اما نمی خواهند بار مالی فوری و سنگینی را بر دوش مرد بگذارند. روند مطالبه مهریه عندالاستطاعه پیچیده تر بوده و نیاز به ارائه مستندات محکم برای اثبات توانایی مالی مرد دارد. این شرایط می تواند پروسه مطالبه مهریه را طولانی تر و چالش برانگیزتر کند، اما در عین حال، مرد را از فشار مالی ناگهانی برای پرداخت مهریه کلان رها می سازد.

محدودیت های کیفری مهریه: واقعیت 110 سکه و طرح 14 سکه

یکی از پرتکرارترین سوالات در خصوص مهریه، مربوط به تعداد سکه هایی است که می تواند منجر به حبس مرد شود. این موضوع، به دلیل نگرانی های اجتماعی و هدف حبس زدایی از قوانین خانواده، همواره مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. لازم به ذکر است که قانون، اصل مهریه را محدود نکرده، بلکه صرفاً جنبه های کیفری و ضمانت اجرای حبس را تحت شرایطی خاص درآورده است. این تمایز در درک حقوقی مهریه بسیار مهم است.

قانون مهریه 110 سکه: سقف برای اعمال حبس

بر اساس ماده ۲۲ قانون حمایت خانواده مصوب سال ۱۳۹۱، اگر مهریه در زمان عقد تا ۱۱۰ سکه تمام بهار آزادی یا معادل آن باشد، وصول آن مشمول مقررات ماده ۲ قانون اجرای محکومیت های مالی است. این یعنی برای مهریه تا سقف ۱۱۰ سکه، در صورتی که مرد از پرداخت امتناع کند و دادگاه اعسار او را نپذیرد، امکان صدور حکم جلب و حبس وجود دارد. این حکم به عنوان ضمانت اجرای کیفری شناخته می شود. اما باید توجه داشت که برای مهریه های بیشتر از ۱۱۰ سکه، فقط توان مالی زوج ملاک پرداخت است و در این موارد، ضمانت اجرای کیفری حبس اعمال نمی شود. زن همچنان می تواند مهریه مازاد را از طریق مدنی و با اثبات تمکن مالی مرد مطالبه کند، اما مرد به دلیل عدم پرداخت آن به زندان نخواهد رفت. این قانون در تلاش است تا تعادل بین حمایت از حقوق زن و جلوگیری از زندانی شدن مردان به دلیل بدهی های مالی را حفظ کند.

طرح قانون جدید مهریه 14 سکه: واقعیت یا شایعه؟

در سال های اخیر، بحث ها و شایعات زیادی درباره تصویب قانون جدید مهریه ۱۴ سکه مطرح شده است. بسیاری تصور می کنند که این قانون به طور رسمی تصویب و ابلاغ شده و سقف کل مهریه را به ۱۴ سکه کاهش داده است. اما واقعیت این است که این موضوع تاکنون تنها در حد یک طرح پیشنهادی در مجلس شورای اسلامی بوده و هنوز به قانون قطعی و لازم الاجرا تبدیل نشده است. هدف اصلی این طرح، کاهش سقف جنبه کیفری (حبس) مهریه از ۱۱۰ سکه به ۱۴ سکه است، نه محدود کردن اصل مهریه. به عبارت دیگر، حتی در صورت تصویب این طرح، زن همچنان حق دریافت مهریه توافق شده را، هرچند بیش از ۱۴ سکه باشد، خواهد داشت؛ اما مرد تنها تا سقف ۱۴ سکه با مجازات حبس مواجه خواهد شد و برای مبالغ بیشتر، باید توان مالی او اثبات شود. دانستن این نکته حیاتی است که تا زمان تصویب نهایی و ابلاغ رسمی، قوانین قبلی (محدودیت ۱۱۰ سکه برای حبس) کماکان معتبر و لازم الاجرا هستند و هرگونه اطلاعات خلاف آن، صرفاً شایعه است.

تا زمان تصویب نهایی و ابلاغ رسمی طرح قانون جدید مهریه ۱۴ سکه، قوانین قبلی (محدودیت ۱۱۰ سکه برای اعمال حبس) کماکان معتبر و لازم الاجرا هستند و هیچ تغییری در اصل مهریه ایجاد نشده است.

مسیر مطالبه مهریه: از ثبت تا دادگاه

برای زنی که قصد مطالبه مهریه خود را دارد، دو مسیر اصلی پیش رو است: اقدام از طریق اجرای ثبت و یا مراجعه به دادگاه خانواده. هر یک از این روش ها، مزایا و معایب خاص خود را دارند و انتخاب روش مناسب، بستگی به شرایط پرونده، مستندات موجود و تشخیص وکیل متخصص دارد. درک این مسیرها برای زوجه، گامی مهم در جهت احقاق حقوق مالی او محسوب می شود.

مطالبه مهریه از طریق اجرای ثبت

این روش، که اغلب سریع تر و در برخی موارد کم هزینه تر به نظر می رسد، با مراجعه به دفترخانه ای که عقد ازدواج در آن ثبت شده، آغاز می شود. زوجه می تواند تقاضای صدور اجراییه برای مهریه خود را داشته باشد، مشروط بر اینکه مهریه در سند رسمی ازدواج ثبت شده باشد. پس از ابلاغ اجراییه به مرد و انقضای مهلت ۱۰ روزه برای پرداخت، زن می تواند با معرفی اموال قابل توقیف (غیر از مستثنیات دین) مرد، خواستار توقیف و فروش آن ها برای وصول مهریه شود. از مزایای این روش می توان به سرعت بالاتر و عدم نیاز به دادرسی اولیه در دادگاه اشاره کرد. اما محدودیت هایی نیز دارد، از جمله دشواری در شناسایی و توقیف اموال پنهان یا عدم امکان طرح دعاوی پیچیده تر که نیاز به رسیدگی قضایی دارد. همچنین، در این روش، امکان جلب مرد (در صورتی که مهریه عندالمطالبه باشد) مستقیماً فراهم نیست و نیاز به مراجعه به دادگاه دارد.

مطالبه مهریه از طریق دادگاه خانواده

در این روش، زوجه با تقدیم دادخواست مطالبه مهریه به دادگاه خانواده، پرونده خود را آغاز می کند. این مسیر، هرچند ممکن است زمان برتر باشد، اما انعطاف پذیری بیشتری در بررسی جزئیات، شناسایی اموال (از طریق استعلام از نهادهای مختلف مانند بانک مرکزی، اداره ثبت اسناد و املاک، اداره راهنمایی و رانندگی) و طرح دعاوی مرتبط (مانند نفقه یا اجرت المثل) فراهم می آورد. به ویژه در مهریه عندالاستطاعه و مهریه هایی که مازاد بر ۱۱۰ سکه هستند، اثبات تمکن مالی مرد در دادگاه از اهمیت بالایی برخوردار است. دادگاه با بررسی دقیق مدارک و شرایط، حکم مقتضی را صادر می کند و در صورت لزوم، دستور جلب مرد یا توقیف اموال او را صادر خواهد کرد.

پرداخت مهریه برای زوج: اعسار و تقسیط

برای مردانی که محکوم به پرداخت مهریه می شوند، قانون راهکارهایی را برای مدیریت این تعهد مالی پیش بینی کرده است. در بسیاری از موارد، پرداخت یکجای مهریه، به ویژه مهریه های سنگین، برای مرد مقدور نیست و در این شرایط، امکان درخواست اعسار و تقسیط فراهم می شود. این قوانین به مردان فرصت می دهد تا با توجه به توان مالی خود، به تعهداتشان عمل کنند و از پیامدهای سنگین قانونی در امان بمانند.

دادخواست اعسار مهریه

اعسار، به معنای ناتوانی مالی از پرداخت دیون (از جمله مهریه) است. مردی که توانایی پرداخت یکجای مهریه را ندارد، می تواند با تقدیم دادخواست اعسار به دادگاه، از دادگاه بخواهد که توانایی مالی او بررسی شود. برای اثبات اعسار، معمولاً مرد باید لیستی از تمام اموال و دارایی های خود، درآمدها و بدهی ها را به همراه استشهادیه شهود ارائه دهد. دادگاه پس از بررسی مدارک و وضعیت مالی مرد (که ممکن است شامل استعلام از بانک ها، سازمان ثبت اسناد و املاک، اداره مالیات و … باشد)، در خصوص پذیرش یا رد دادخواست اعسار تصمیم گیری می کند. پذیرش اعسار، حکم به قسط بندی مهریه را به دنبال دارد.

تقسیط مهریه

در صورتی که دادگاه، اعسار مرد را بپذیرد، حکم به تقسیط مهریه صادر می کند. در این حالت، دادگاه بر اساس توان مالی مرد، یک پیش پرداخت (که ممکن است صفر یا مبلغ ناچیزی باشد) و سپس اقساط ماهانه را تعیین می کند. میزان اقساط و پیش پرداخت کاملاً به وضعیت مالی مرد، تعداد افراد تحت تکفل، هزینه های ضروری زندگی و عرف جامعه بستگی دارد. دادگاه تلاش می کند تا با در نظر گرفتن تمام جوانب، اقساطی را تعیین کند که هم مرد توانایی پرداخت آن را داشته باشد و هم زن به تدریج به حق خود برسد. اگر وضعیت مالی مرد در آینده تغییر کند، امکان درخواست تعدیل اقساط (افزایش یا کاهش) نیز از سوی او یا زوجه وجود دارد.

عواقب عدم پرداخت اقساط مهریه

مرد موظف است اقساط تعیین شده توسط دادگاه را به موقع پرداخت کند. در صورتی که مرد از پرداخت اقساط خودداری کند، زن می تواند با مراجعه به اجرای احکام، درخواست صدور حکم جلب او را داشته باشد. این حکم جلب، تا زمانی که اقساط معوقه پرداخت شوند یا توافق جدیدی صورت گیرد، معتبر خواهد بود. این بخش از قانون، ضمانت اجرایی برای حکم تقسیط مهریه است و به زن اطمینان می دهد که حتی در صورت تقسیط نیز حق او محفوظ خواهد ماند.

نحوه محاسبه مهریه به نرخ روز

یکی از دغدغه های مهم در بحث مهریه، چگونگی محاسبه آن به نرخ روز است، به ویژه با توجه به نوسانات اقتصادی و تورم در طول سالیان متمادی. قانونگذار برای حمایت از حقوق زن در برابر کاهش ارزش پول، روشی را برای محاسبه مهریه بر اساس شاخص بانک مرکزی پیش بینی کرده است که به نوعی جبران کننده اثرات تورم است.

بر اساس تبصره الحاقی به ماده ۱۰۸۲ قانون مدنی، چنانچه مهریه وجه رایج باشد، متناسب با تغییر شاخص قیمت سالانه زمان تعیین مهریه نسبت به سال اجرای عقد (یا زمان مطالبه مهریه از سوی زن) که توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران تعیین می شود، محاسبه و پرداخت خواهد شد. این بدان معناست که ارزش ریالی مهریه، متناسب با تورم محاسبه شده و مرد موظف به پرداخت معادل ارزش واقعی آن در زمان مطالبه است، نه صرفاً مبلغ اسمی درج شده در عقدنامه. این محاسبه بر اساس نرخ رسمی و اعلامی بانک مرکزی صورت می گیرد و نرخ بازار آزاد سکه یا طلا ملاک نیست. این رویه از حقوق زن در شرایط اقتصادی ناپایدار محافظت می کند.

پارامتر	توضیح	ملاحظات
مهریه وجه رایج	مهریه ای که به صورت سکه، پول نقد، یا هر واحد پولی دیگر تعیین شده باشد.	مشمول محاسبه به نرخ روز.
شاخص بانک مرکزی	ضریبی که توسط بانک مرکزی برای تعدیل قیمت ها در سال های مختلف اعلام می شود.	اساس محاسبه تورم و ارزش به نرخ روز.
مثال	اگر مهریه ۱۰ سکه در سال ۱۳۸۰ تعیین شده باشد و زن در سال ۱۴۰۳ آن را مطالبه کند.	ارزش ۱۰ سکه بر اساس شاخص قیمت سال ۱۳۸۰، به ارزش معادل آن در سال ۱۴۰۳ تعدیل می شود.

اموال قابل توقیف و مستثنیات دین

هنگام مطالبه مهریه، زن می تواند برای وصول آن، اموال مرد را توقیف کند. این حق، ابزاری قدرتمند برای زوجه است تا بتواند به حق خود دست یابد. اما قانون برای حمایت از حداقل زندگی بدهکار، برخی اموال را از این قاعده مستثنی کرده است که به آن ها «مستثنیات دین» می گویند. این توازن، نشان دهنده تلاش قانونگذار برای حفظ کرامت انسانی و جلوگیری از آسیب های جبران ناپذیر به زندگی بدهکار است.

اموال قابل توقیف

تقریباً تمام اموال و دارایی های مرد که جزء مستثنیات دین نباشند، قابل توقیف هستند. این اموال می توانند شامل موارد زیر باشند و زوجه می تواند پس از شناسایی آن ها، از طریق مراجع قضایی یا ثبتی، خواستار توقیفشان شود:

• املاک (مانند خانه، زمین، باغ، مغازه و هر نوع ملک ثبت شده به نام مرد).
• خودرو و سایر وسایل نقلیه.
• وجوه نقد موجود در حساب های بانکی مرد.
• سهام شرکت ها و اوراق بهادار.
• حقوق و مزایای دریافتی از محل کار (با رعایت سقف قانونی، معمولاً یک سوم یا یک چهارم).
• تجهیزات و ابزار کاری که ضروری برای امرار معاش نباشند یا بیش از نیاز معمول باشند.

مستثنیات دین مهریه

بر اساس ماده ۲۴ قانون اجرای محکومیت های مالی، مستثنیات دین شامل اموالی است که برای حفظ حداقل زندگی بدهکار و خانواده اش ضروری هستند و نمی توان آن ها را توقیف کرد. هدف از این بخشش، جلوگیری از بی خانمانی و عدم توانایی در ادامه زندگی برای بدهکار است. این اموال شامل:

• مسکن مورد نیاز و متناسب با شأن بدهکار و خانواده اش.
• اثاثیه ضروری زندگی که برای ادامه حیات متعارف لازم است.
• ابزار و وسایل کار لازم برای امرار معاش (مانند تاکسی برای راننده، کامیون برای راننده کامیون، یا ابزار و تجهیزات تخصصی یک حرفه که بدون آن ها امکان کسب درآمد نباشد).
• مقدار مشخصی از وجه نقد یا مواد خوراکی که برای گذران زندگی در مدت زمان معین (معمولاً تا زمان دریافت حقوق بعدی) لازم باشد.
• تلفن و موبایل مورد نیاز برای ارتباطات ضروری.
• برخی دیگر از اموال که به تشخیص دادگاه برای ادامه زندگی متعارف ضروری باشند.

در صورتی که مالی توقیف شود و مرد بتواند ثابت کند که آن مال جزء مستثنیات دین اوست، دادگاه دستور رفع توقیف از آن را صادر خواهد کرد. این بخش از قانون، به افراد کمک می کند تا حتی در شرایط بدهی نیز بتوانند به زندگی عادی خود ادامه دهند و از ورشکستگی کامل در امان بمانند.

مطالبه و وصول مهریه با توجه به شرایط مالی زوج، چه از طریق ثبت و چه از طریق دادگاه، مسیری قانونی و پیچیده دارد که نیازمند دقت، آگاهی از جزئیات و اغلب، مشاوره حقوقی است.

نکات کلیدی و تصورات اشتباه پیرامون مهریه

در کنار مباحث قانونی، همواره شایعات و تصورات اشتباهی درباره مهریه وجود دارد که می تواند به سردرگمی افراد منجر شود و تصمیم گیری های نادرستی را به دنبال داشته باشد. شفاف سازی این نکات برای تصمیم گیری آگاهانه و جلوگیری از مشکلات آتی ضروری است.

مالیات بر مهریه: شایعه یا واقعیت؟

در سال های اخیر، شایعاتی مبنی بر اعمال مالیات ۲ درصدی بر مهریه در زمان ثبت یا وصول آن مطرح شده است. این شایعه اغلب در فضای مجازی دست به دست می شود و نگرانی هایی را ایجاد می کند. اما واقعیت این است که تاکنون هیچ قانون رسمی و لازم الاجرایی مبنی بر اخذ مالیات مستقیم بر خود مهریه (چه در زمان عقد و چه در زمان مطالبه) به تصویب نرسیده و ابلاغ نشده است. آنچه گاهی به اشتباه مالیات مهریه تلقی می شود، ممکن است مربوط به هزینه های نقل و انتقال دارایی ها در زمان اجرای حکم مهریه باشد (مانند هزینه های دفترخانه برای انتقال سند ملک به جای مهریه) که این هزینه ها نیز ماهیت مالیاتی بر خود مهریه ندارند. بنابراین، زوجین نباید نگران پرداخت مالیات بر اصل مهریه باشند.

بخشش مهریه: ابراء یا هبه؟

اگر زنی مهریه خود را ببخشد، آیا می تواند آن را پس بگیرد؟ پاسخ به این سوال به نوع بخشش بستگی دارد و این تمایز حقوقی از اهمیت بالایی برخوردار است. اگر زن مهریه خود را به صورت ابراء ببخشد، به معنای بری کردن ذمه مرد از پرداخت دین است و این بخشش قطعی و غیرقابل رجوع خواهد بود. یعنی دیگر زن نمی تواند تحت هیچ عنوانی، مهریه ابراء شده را مطالبه کند. اما اگر مهریه به صورت هبه (بخشش با قابلیت رجوع) بخشیده شود، زن در شرایط خاص می تواند از هبه خود رجوع کرده و مهریه را مجدداً مطالبه کند. اهمیت نحوه نگارش سند بخشش مهریه در اینجاست که باید نوع بخشش به طور صریح و شفاف مشخص شود تا از بروز اختلافات آتی جلوگیری گردد. مشاوره با وکیل در زمان بخشش مهریه، برای اطمینان از صحت و درستی مراحل، اکیداً توصیه می شود.

آیا مهریه به ورثه زن فوت شده تعلق می گیرد؟

بله، مهریه یک دین بر عهده مرد است و با فوت زن، این دین از بین نمی رود. در این صورت، ورثه قانونی زن (مانند فرزندان، پدر و مادر و سایر ورثه طبق سهم الارث تعیین شده در قانون) می توانند طبق سهم الارث خود، مهریه او را از مرد مطالبه کنند. مرد موظف است مهریه همسر فوت شده خود را به وراث قانونی او پرداخت کند، دقیقاً همانند سایر دیون متوفی. این موضوع نشان می دهد که مهریه یک حق مالی پایدار است که حتی پس از فوت زوجه نیز اعتبار حقوقی خود را حفظ می کند.

مهریه و طلاق از سوی مرد یا زن

نحوه پرداخت مهریه و حقوق زن، بسته به اینکه طلاق از سوی مرد باشد یا زن، می تواند متفاوت باشد و این تفاوت ها در تعیین سرنوشت مالی و حقوقی زن تأثیرگذار است:

• طلاق از سوی مرد: اگر مرد بدون دلیل موجه قانونی (مانند عدم تمکین خاص زن) درخواست طلاق دهد، موظف به پرداخت تمام و کمال مهریه زن (به نرخ روز) است و نمی تواند زن را مجبور به بخشش مهریه کند. در این شرایط، حتی اگر زن مایل به طلاق نباشد، مرد باید تمامی حقوق مالی زن از جمله مهریه را بپردازد.
• طلاق از سوی زن (خلع): در طلاق خلع، زن با بخشیدن قسمتی یا تمام مهریه خود، توافق می کند که طلاق بگیرد. این نوع طلاق معمولاً زمانی اتفاق می افتد که زن از زندگی مشترک کراهت دارد و حاضر است برای رهایی از زندگی، مالی را به شوهرش ببخشد. میزان بخشش مهریه بستگی به توافق طرفین و شرایط پرونده دارد و می تواند از یک شاخه گل تا تمام مهریه باشد.

پیشگیری از مشکلات آتی در تعیین مهریه

با توجه به پیچیدگی ها و چالش های حقوقی و اقتصادی مربوط به مهریه، اهمیت تعیین مهریه ای معقول و متناسب با توان مالی مرد در زمان عقد بیش از پیش آشکار می شود. انتخاب یک مهریه سنگین که از توان پرداخت مرد خارج است، نه تنها پشتوانه محکمی برای زن نخواهد بود، بلکه می تواند زمینه ساز اختلافات شدید، پرونده های قضایی طولانی مدت و آسیب های روحی و مالی فراوان برای هر دو طرف شود. تجربیات زیادی نشان داده اند که مهریه های نامتعارف، به جای استحکام بخشیدن به بنیان خانواده، خود عامل سست شدن آن شده اند.

توصیه می شود که زوجین با آگاهی کامل از قوانین، با صداقت و شفافیت و با در نظر گرفتن شرایط واقعی زندگی و توان مالی مرد، مهریه ای را تعیین کنند که هم احترام به حقوق زن را در بر گیرد و هم بار مالی غیرقابل تحملی را بر دوش مرد نگذارد. نگاه به مهریه باید به عنوان یک هدیه و پشتوانه باشد، نه ابزاری برای فشار یا اهرمی برای کسب درآمد. مشاوره با وکیل متخصص پیش از عقد و در طول زندگی مشترک، می تواند راهنمای ارزشمندی برای تصمیم گیری های آگاهانه در این حوزه باشد و از بروز بسیاری از مشکلات پیشگیری کند و آرامش خاطر بیشتری را به ارمغان آورد.

جمع بندی نهایی

همانطور که ملاحظه شد، موضوع مهریه در قوانین ایران دارای ابعاد گسترده و ظریفی است که آگاهی از آن ها برای تمام افراد جامعه، به ویژه زوجین، ضروری است. نکته کلیدی که باید همواره به خاطر داشت این است که اصل مهریه که در زمان عقد توافق می شود، هیچ سقف قانونی ندارد و زن حق مطالبه کامل آن را دارد. آنچه در خصوص قانون ۱۴ سکه یا ۱۱۰ سکه مطرح می شود، تنها به جنبه های کیفری و امکان حبس مرد مربوط می شود و به معنای سلب حق زن از مطالبه مهریه مازاد نیست؛ بلکه بیشتر به دنبال حبس زدایی و تعدیل ضمانت های اجرایی کیفری است.

قوانین مربوط به اعسار و تقسیط، راهکاری برای حمایت از مردان در شرایط ناتوانی مالی است، در حالی که امکان مطالبه مهریه از طریق ثبت و دادگاه، حق قانونی زن برای وصول دین خود را تضمین می کند. همچنین، نحوه محاسبه مهریه به نرخ روز بر اساس شاخص بانک مرکزی، از حقوق زن در برابر تورم حمایت می کند. در نهایت، با توجه به تحولات اقتصادی و حقوقی، مشاوره با متخصصان حقوقی و آگاهی از آخرین به روزرسانی ها، بهترین راه برای جلوگیری از ابهامات و حل و فصل عادلانه مسائل مربوط به مهریه است و می تواند در ایجاد یک زندگی مشترک پایدار و عادلانه، نقش بسزایی ایفا کند.